PDA

Zobacz pełną wersję : Prostowanie zdjęć i poprawa perspektywy - gimp i nie tylko (po raz kolejny)



Bodzip
27.06.13, 18:33
Wyciągnąłem z wątku BIKERA

Prostowanie w Gimpe

Ok, chcę przedstawić kolejność obróbki tu w wątku Janusza, aby i Janusz wiedział, a także ktoś na tym skorzystał. Gimp nie jest za bardzo popularny, ma inny interfejs niż Photoshop, ale ma jedną niezaprzeczalną zaletę: jest darmowy. Co więcej, tak bardzo nie ustępuje szopowi. Czasem trzeba wykonać więcej czynności aby to samo osiągnąć, ale czasem mniej. :mrgreen:

Zdjęcie oryginalne jakie wyszło z programu do wywoływania RAW-a.


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/P1019456oryg.jpg)

Zdjęcie wczytane do Gimpa


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker1.jpg)

Ponieważ zdjęcie było robione na 14 mm ma delikatną beczkę. Należy ją usunąć.


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker2.jpg)


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker3.jpg)

Prowadnice, czyli to co nam potrzebne. Janusz pisze, że nie wie jak je wyciągnąć. Klikamy na linijki wskazane strzałkami i ciągniemy - w dół i w bok. Otrzymujemy prowadnice poziome i pionowe. Potrzebujemy ich aby nasze oko dokładnie widziało czy nasz obiekt jest prosty. Przydadzą się i do prostowania i do korekcji perspektywy.
Na każdym etapie możemy prowadnice zmodyfikować - przesunąć, lub usunąć. Wystarczy kliknąć myszą na linijkę (którąkolwiek), następnie naprowadzić mysz na prowadnicę i przesunąć. Przesunięcie jej aż na linijkę spowoduje jej usunięcie.


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker4.jpg)

Jak widać, budynek jest przekrzywiony w prawo. Do prostowania użyjemy odpowiedniego do tego narzędzia. Klikamy tak długo, aż linia budynku - w tym przypadku linia dachu nie zrówna się z prowadnicą.


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker5.jpg)

Przechodzimy do meritum. Po pionowych prowadnicach widać jak budynek jest rozjechany. Janusz stał sobie przed nim i zadarł aparat do góry. Dobrze, że mamy zapas na zdjęciu, bo na następnych będzie widać jak dużo tracimy.
Użyjemy narzędzia do korekcji perspektywy. Zaznaczamy je w lewym oknie narzędziowym, a następnie klikamy myszą gdziekolwiek na zdjęciu. W rogach zdjęcia widzimy zaznaczone na czerwono cztery kwadraty.


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker6.jpg)

Ciągniemy myszą za te kwadraty tak długo, aż krawędzie budynku zrównają się z pionowymi prowadnicami. A następnie klikamy na "Przekształć". Proszę zwrócić uwagę jak idealnie budynek się wyprostował, tak do prowadnic poziomych (wcześniejsze prostowanie), jak i pionowych.


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker7.jpg)

Na poniższym zdjęciu widać ile straciliśmy.


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker8.jpg)

Należy teraz dopasować zdjęcie do warstwy aby usunąć te szare pola.


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker9.jpg)

I mamy prawie gotowe zdjęcie.


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker10.jpg)

Prawie, bo jak zauważyliście, przy ciągnięciu prowadnic zmieniła się perspektywa budynku. Jest prosty ale jakby bardziej zgnieciony z lewej i prawej. Należy to poprawić.
Używamy do tego narzędzia do skalowania.


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker11.jpg)

I znów należy dopasować obrazek do warstwy.


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker12.jpg)


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker13.jpg)

Końcówka. Wyostrzenie. Można użyć maski wyostrzającej, można nic nie używać, jeśli uważamy że nasz obrazek ostrość ma wystarczającą.
Ja używam ciekawego narzędzia o nazwie "Edge Mask Sharpen". Narzędzie to nie powoduje zwiększenia szumów na zdjęciu. Oczywiście przy umiejętnym użytkowaniu :D
Dlaczego wyostrzam przed zmniejszeniem ? Ano przy zmianie perspektywy, prostowaniu - mocno tracimy na jakości. Stąd ta operacja.


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker14.jpg)


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker15.jpg)


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker16.jpg)

Po zmniejszeniu do odpowiadającej nam wielkości, wyeksportowujemy zdjęcie. W tej wersji Gimpa, nie używamy opcji "zapisz jako"


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker17.jpg)


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker18.jpg)


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://bodzio.dug.net.pl/duperele/biker19.jpg)

Na koniec oba zdjęcia - oryginał i po przeróbce.

https://forum.olympusclub.pl/attachment.php?attachmentid=81492

https://forum.olympusclub.pl/attachment.php?attachmentid=81493

8149281493



Mam nadzieję, że komuś pomogłem :)

helmuth
28.06.13, 12:07
Prostowanie w Gimpe

Ok, chcę przedstawić kolejność obróbki ...Mam kilka zastrzeżeń ale nie wiem, czy warto to roztrząsać w tym wątku.
Generalnie, tak wygląda prostowanie w Gimpie :)

apz
28.06.13, 12:11
Mam kilka zastrzeżeń ale nie wiem, czy warto to roztrząsać w tym wątku.
Generalnie, tak wygląda prostowanie w Gimpie :)

A jak chcesz inaczej podyskutować. Myślę ,że trzebaby wyszczególnić je pokolei po jednym, dwa, trzy posty i nastepne. W koncu na całym forum zna ten program i używa tylko kilka osób.
A następnych kilka próbuje. I gra wydaje sie mi być warta świeczki.

helmuth
28.06.13, 13:04
Myślę ,że trzeb wyszczególnić je pokolei po jednym, dwa, trzy posty i nastepne.OK
Najpierw o prowadnicach.
Prowadnice stawiam w dwóch celach:
1 żeby widzieć pion i poziom
2 żeby określić proporcje, do których należy powrócić po prostowaniu
To drugie, wydaje mi się bardo ważne, tym bardziej, ze po prostowaniu proporcje się bardzo "rozjeżdżają".
Przykładowo, w zdjęciu które prostował Bodzip, prowadnice postawiłbym tak:
91958
Poziome: góra, dolna linia górnych okien (jednocześnie linia dachów sąsiednich budynków), środkowy gzyms i dół budynku.
Pionowe: jedna w środku kadru (do niej będę obracał zdjęcie aby ustawić budynek w pionie) oraz dwie, określające szerokość budynku, na wysokości gzymsu.

Bodzip
28.06.13, 13:14
Oooo widzisz, doskonale Heńku

helmuth
28.06.13, 13:59
Ten sposób postawienia prowadnic, powala zachować (mniej-więcej) proporcje rozmiaru (szerokość : wysokość) budynku.
91959
Teraz druga uwaga.
Napisałeś:

Należy teraz dopasować zdjęcie do warstwy aby usunąć te szare pola.
Skoro już mam przywrócone z grubsza proporcje, nie mogę się sugerować rozmiarami warstwy. Musze po prostu przekadrować obraz aby pozbyć się szarego pola.

Bodzip
28.06.13, 15:24
Ten sposób postawienia prowadnic, powala zachować (mniej-więcej) proporcje rozmiaru (szerokość : wysokość) budynku.
91959
Teraz druga uwaga.
Napisałeś:

Skoro już mam przywrócone z grubsza proporcje, nie mogę się sugerować rozmiarami warstwy. Musze po prostu przekadrować obraz aby pozbyć się szarego pola.

Uuuups, niegłupie :)

helmuth
28.06.13, 20:41
Uuuups, niegłupie :)Wiem, sam na to wpadłem :mrgreen:

gulasz
29.06.13, 09:15
powyższe to lektura obowiązkowa dla mnie !! :)
Dzięki Panowie :mrgreen:

+ jeden poszedł
drugi w pamięci :)

helmuth
29.06.13, 11:17
powyższe to lektura obowiązkowa ...Tylko dla tych, którzy lubią prosto :D
Niezależnie od tego czy prostują w Gimpie czy w PS-ie. Zasady są takie same.

gulasz
29.06.13, 16:50
wyjąłeś z kontekstu :P
było że obowiązkowa dla mnie :mrgreen:

Bodzip
29.06.13, 19:00
wyjąłeś z kontekstu :P
było że obowiązkowa dla mnie :mrgreen:
Ale Ty chcesz, niektórzy ... nie

helmuth
29.06.13, 21:18
Ale Ty chcesz, niektórzy ... nieTyle razy, temat był wałkowany i co rusz, pojawia się tekst typu "jak to wyprostować? Jak wyprostuje z prawej, to lewa leci i odwrotnie".
Ci co chcą- skorzystają ;)

apz
29.06.13, 21:28
Tyle razy, temat był wałkowany i co rusz, pojawia się tekst typu "jak to wyprostować? Jak wyprostuje z prawej, to lewa leci i odwrotnie".
Ci co chcą- skorzystają ;)

Ale niektorym i tak po staremu zostało...



nigdy niedość wałkowania, takie życie.

helmuth
29.06.13, 21:31
... nigdy niedość wałkowania, takie życie.Tym odpornym na wiedzę, i tak nie pomoże ;)

Bodzip
29.06.13, 21:32
Ula skorzysta :)

ahutta
29.06.13, 21:39
Opornym można będzie napisać "RTFM" i odesłać do niniejszego wątku ;)

helmuth
29.06.13, 21:56
Jest to jakiś pomysł :D

koronax
30.06.13, 07:58
Ciekawe te wasze porady.
Dowiedziałem się jak prostować zdjęcia . Z tym że ja np. do tej pory prostowałem fotki w inny sposób.
To zdjęcie które chciałem wyprostować

92066

W GIMP-ie jak chciałem wyprostować zdjęcia to wybierałem
Narzędzia - Narzędzia Przekształcania - Obrót ( lub po prostu naciskałem Shift i klawisz R )
Pojawiała się siatka na całym zdjęciu, widzę pion i poziom i według niej sobie obracałem fotkę.
Jak zdjęcie obróciłem to jak pisał ktoś wcześniej pojawiało się szare pole i wtedy musiałem kadrować tak zdjęcie aby pozbyć się tego szarego pola.
I to wszystko. :grin:

Zdjęcie po prostowaniu

92067

Jak będę kiedyś obrabiał tzn, prostował jakieś zdjęcie to wypróbuję sposobu @bodzipa i @helmuta którzy pisali o swojej metodzie. :mrgreen:

Bodzip
30.06.13, 08:21
Ciekawe te wasze porady.
Dowiedziałem się jak prostować zdjęcia . Z tym że ja np. do tej pory prostowałem fotki w inny sposób.
To zdjęcie które chciałem wyprostować

92066

W GIMP-ie jak chciałem wyprostować zdjęcia to wybierałem
Narzędzia - Narzędzia Przekształcania - Obrót ( lub po prostu naciskałem Shift i klawisz R )
Pojawiała się siatka na całym zdjęciu, widzę pion i poziom i według niej sobie obracałem fotkę.
Jak zdjęcie obróciłem to jak pisał ktoś wcześniej pojawiało się szare pole i wtedy musiałem kadrować tak zdjęcie aby pozbyć się tego szarego pola.
I to wszystko. :grin:

Zdjęcie po prostowaniu

92067

Jak będę kiedyś obrabiał tzn, prostował jakieś zdjęcie to wypróbuję sposobu @bodzipa i @helmuta którzy pisali o swojej metodzie. :mrgreen:

Zwróć uwagę, że narzędzie obrotu też zostało użyte. Natomiast zdjęcie na którym pokazujemy prostowanie, zostało pokrzywione - nie, źle mówię - zostało pogięte przez skrót perspektywy.

koronax
30.06.13, 08:37
No tak. Do tej pory tak prostowałem zdjęcia. Z tego wątku dowiedziałem się jak wy to robicie. I fajnie to opisaliście.
A że macie większe doświadczenie to jak bedę prostował kiedyś jakieś zdjęcie to korzystam z waszych porad.

helmuth
30.06.13, 10:49
... do tej pory prostowałem fotki w inny sposób.Do tej pory, robiłeś pierwszy etap tego, o czym pisał Bodzip- przywracałeś pion. Wystarcza, jeśli zniekształcenia perspektywy są nieznaczne lub nie mają znaczenia dla obrazu (np. krajobraz)


... zdjęcie na którym pokazujemy prostowanie, zostało pokrzywione - nie, źle mówię - zostało pogięte przez skrót perspektywy.Czyli w skrócie- pokazałeś prostowanie perspektywy :)

Bodzip
30.06.13, 11:56
Jeszcze jeden przykład i porada zarazem :D
Poprzednie zdjęcie wykorzystywało tylko jeden plik. Wykonywaliśmy tam kilka operacji aby uzyskać efekt który nas zadowoli.
Czy można łatwiej ? wykonując mniej operacji ?
Poniżej przykład:
Stoimy bardzo blisko obiektu. Wysokiego obiektu. Gdy zrobimy jedno zdjęcie, w wyniku otrzymamy produkt nieakceptowalny. Budynek, wieża, czy co tam sfotografujemy będzie się zwężał ku górze - zgodnie z prawami optyki i perspektywy.
Aby tego uniknąć robimy kilka zdjęć i składamy je w panoramę.
Wygląda to tak:

920779207892079

W wyniki składania otrzymujemy plik "prawie" dobry. Złudzenie perspektywiczne spowodowało, że z poziomu gruntu "podnieśliśmy" się na wysokość I piętra i z tego poziomu robimy zdjęcie całości.
Wynik:

92080

Teraz już wystarczy tylko bardzo delikatny obrót i korekcja perspektywy. Nie tracimy dużo materiału ze zdjęcia,
Wynik końcowy:

92081

Zaznaczam, że wszystkie zdjęcia były robione z ręki. gdybym użył statywu, efekt byłby niewymiernie lepszy, a i pracy przy obróbce mniej.
I jeszcze jedna bardzo ważna uwaga.
Wszelkie tego typu operacje robimy na pełnym pliku, ważącym co najmniej 5 MB. Mamy wtedy zapas rozdzielczości, który pozwoli nam na uzyskanie techniczne dobrego końcowego zdjęcia.
Proszę dla próby zrobić dowolną zmianę perspektywy na pliku 800x600 px. Degradacja jakości będzie tak duża, że otrzymamy rozmemłane barachło :cry:

Pozdrawiam cieplutko :D

grizz
30.06.13, 12:08
O! Pięknie Bodziop! Konkretna uwaga. Może napisałbyś kilka słów więcej i założył nowy wątek?

helmuth
30.06.13, 15:51
Stoimy bardzo blisko obiektu. Wysokiego obiektu. Gdy zrobimy jedno zdjęcie, w wyniku otrzymamy produkt nieakceptowalny. Budynek, wieża, czy co tam sfotografujemy będzie się zwężał ku górze - zgodnie z prawami optyki i perspektywy.
Aby tego uniknąć robimy kilka zdjęć i składamy je w panoramę.Ten sposób stosuję przede wszystkim wtedy, kiedy obiekt nie mieści się w jednym kadrze ;)

Saboor
30.06.13, 16:46
Ten sposób stosuję przede wszystkim wtedy, kiedy obiekt nie mieści się w jednym kadrze ;)
Panowie, a może by tak zrobić tutorial, ale taki profi z wymiarowaniem obiektu, po prostowaniu, żeby architektura była taka super prawdziwa, a nie
po dociągane okna i ściany?
Co Wy na to Gimpiarze?

Bodzip
30.06.13, 16:50
Panowie, a może by tak zrobić tutorial, ale taki profi z wymiarowaniem obiektu, po prostowaniu, żeby architektura była taka super prawdziwa, a nie
po dociągane okna i ściany?
Co Wy na to Gimpiarze?
Piotrze - nawet Twoje toturiale pt. "tutki Saboora" to wędka, a nie ryba w galarecie z dodatkiem kawioru.

Saboor
30.06.13, 16:56
Piotrze - nawet Twoje toturiale pt. "tutki Saboora" to wędka, a nie ryba w galarecie z dodatkiem kawioru.
To prawda, ale tak pomyślałem: prostujesz sobie cerkiewkę Bodzie,
czemu mu nie powiesz, że narzędzie miarka bez punktu odniesienia, to skarb?
Bo to chyba też rodzaj drogowskazu, Wiesz ludzie bardzo serio traktują tutki i nawet nie szukają dodatkowych narzędzi.
Może ja w PS'ie a Wy w Gimp'ie zrobimy takie tutki? Żeby oglądać budynki na fotach, a nie "samowolki Gimpowane" czy "wolnostany PSiarskie"?

fret
30.06.13, 18:24
Panowie, a może by tak zrobić tutorial, ale taki profi z wymiarowaniem obiektu, po prostowaniu, żeby architektura była taka super prawdziwa, a nie
po dociągane okna i ściany?
Co Wy na to Gimpiarze?

A może się nie da? Pewnie niezwyciężona armia Stanów Zjednoczonych ma takie możliwości, ewentualnie NASA, Rambo albo jakieś inne "sajens" fikszyn:). Zwykły śmiertelnik może najwyżej wyprostować kontury, ale całej trójwymiarowej bryły nie da rady. Popatrz np. na balkony, albo na gzyms nad oknami parteru. Nadal widać, że to pstrykane szerokim z chodnika.

Saboor
30.06.13, 18:41
A może się nie da? Pewnie niezwyciężona armia Stanów Zjednoczonych ma takie możliwości, ewentualnie NASA, Rambo albo jakieś inne "sajens" fikszyn:). Zwykły śmiertelnik może najwyżej wyprostować kontury, ale całej trójwymiarowej bryły nie da rady. Popatrz np. na balkony, albo na gzyms nad oknami parteru. Nadal widać, że to pstrykane szerokim z chodnika.
Tak głębokości raczej się nie ruszy :-) ale zauważyłeś, że masa "prostowanek" ma rozwalone proporcje otworów, czy całych pięter. Czasami z pięknej kamienicy robi się groteskowy potwór i to jest to na co chcę zwrócić(a co już helmuty i inne prostowniki poruszyły) uwagę.

fret
30.06.13, 18:59
W umiarkowanych dawkach, to podobno nawet alkohol nie szkodzi :D Prostowanie ma sens, ale też bez przesady :)

helmuth
30.06.13, 19:21
Popatrz np. na balkony, albo na gzyms nad oknami parteru. Nadal widać, że to pstrykane szerokim z chodnika.Więc Twoim zdaniem nie warto prostować? Należy zostawić takiego pogiętego koszmarka?

fret
30.06.13, 19:26
Więc Twoim zdaniem nie warto prostować? Należy zostawić takiego pogiętego koszmarka?

Warto, natomiast po przekroczeniu pewnych granic z pogiętego zrobi się "niby prosty" koszmarek. To tak jak z odszumianiem. Jak się przesadzi, to robi się budyń gorszy od szumu.

Ed.:
Ja bym się po prostu nie upierał, że każde zdjęcie trzeba prostować do kąta prostego. Np. to ostatnie bym zostawił gdzieś w połowie drogi między oryginałem, a wyprostowanym. Wyglądałoby zdecydowanie bardziej naturalnie.

Saboor
30.06.13, 20:06
Więc Twoim zdaniem nie warto prostować? Należy zostawić takiego pogiętego koszmarka?

Warto, natomiast po przekroczeniu pewnych granic z pogiętego zrobi się "niby prosty" koszmarek. To tak jak z odszumianiem. Jak się przesadzi, to robi się budyń gorszy od szumu.
Ed.:
Ja bym się po prostu nie upierał, że każde zdjęcie trzeba prostować do kąta prostego. Np. to ostatnie bym zostawił gdzieś w połowie drogi między oryginałem, a wyprostowanym. Wyglądałoby zdecydowanie bardziej naturalnie.
Może inaczej: nauczyć się robić zdjęcia?

Mirek54
30.06.13, 20:16
Z prostowaniem to tak jak z dezodorantem.Czasem trzeba sie umyc,bo sam deo rady nie daje:mrgreen:.A czasem naturalny zapach jest milszy niz ten np: bialy bez czy siedem wiosen:mrgreen:

Czy warto to perfumowac,czy zostawic jak widziano 9215192150

Saboor
30.06.13, 20:34
Z prostowaniem to tak jak z dezodorantem.Czasem trzeba sie umyc,bo sam deo rady nie daje:mrgreen:.A czasem naturalny zapach jest milszy niz ten np: bialy bez czy siedem wiosen:mrgreen:
Czy warto to perfumowac,czy zostawic jak widziano
Aaa... co tu jest do zrobienia?
Choć kadry mi nie leżą, bo na pierwszym lewa i prawa ciach! Zostaje jeden środkowy rząd pięter. Na drugim zostawiam tylko wieżę. To takie moje, moje.
Tu nic nie ma do zrobienia.

Thomasso
30.06.13, 21:17
Moje trzy grosze.
Ostatnie prostowanie... jak patrzę na poprostowany to mnie oczy bolą. Dobra robota tylko... nikomu niepotrzebna. Takich krzywulców nie ma co prostować, bo finalny obraz (prosty) zawiera pewne elementy które wręcz krzycza do nas, że coś jest nie tak i mózg się buntuje, bo tak za skarby świata nie może być w rzeczywistości. Lekko krzywe budynki warto i można prostowac, ale te z chodnika i szerokim to nie jest najlepszy pomysł. Poza tym.. krzywe budynki z takiego zadartego widoku maja w sobie cos naturalnego, wszak sami tak widzimy, a jeszcze jak sa w lewo albo w prawo odchylone to już idealnie, bo patrząc w górę większośc z nas odruchowo przekrzywia też głowę.

Sam tutorial bardzo fajny i w ogóle. Tylko na zbyt drastycznym przykładzie.



T.

fret
30.06.13, 21:38
Moje trzy grosze.
Ostatnie prostowanie... jak patrzę na poprostowany to mnie oczy bolą. Dobra robota tylko... nikomu niepotrzebna. Takich krzywulców nie ma co prostować, bo finalny obraz (prosty) zawiera pewne elementy które wręcz krzycza do nas, że coś jest nie tak i mózg się buntuje, bo tak za skarby świata nie może być w rzeczywistości. Lekko krzywe budynki warto i można prostowac, ale te z chodnika i szerokim to nie jest najlepszy pomysł. Poza tym.. krzywe budynki z takiego zadartego widoku maja w sobie cos naturalnego, wszak sami tak widzimy, a jeszcze jak sa w lewo albo w prawo odchylone to już idealnie, bo patrząc w górę większośc z nas odruchowo przekrzywia też głowę.

Sam tutorial bardzo fajny i w ogóle. Tylko na zbyt drastycznym przykładzie.



T.

Dobre podsumowanie.

helmuth
30.06.13, 21:49
Moje trzy grosze...

Sam tutorial bardzo fajny i w ogóle. Tylko na zbyt drastycznym przykładzie.Zastanawiam się, po co pisać tutoriale, jeżeli zaraz odzywają się glosy: po co, teraz jest jeszcze gorzej, nienaturalne itp.
O ile się nie mylę, tutorial jest po to, żeby pokazać sposób. Nie jest dokładnym przepisem, jak poprawić konkretne zdjęcie.
Czy i na ile skorzystać z pokazanego sposobu zależy od zamysłu autora co do danego zdjęcia.
Nie ma obowiązku stosowania się do rad z tutoriala.

edorka
30.06.13, 22:03
Zastanawiam się, po co pisać tutoriale, jeżeli zaraz odzywają się glosy: po co, teraz jest jeszcze gorzej, nienaturalne itp.
O ile się nie mylę, tutorial jest po to, żeby pokazać sposób. Nie jest dokładnym przepisem, jak poprawić konkretne zdjęcie.
Czy i na ile skorzystać z pokazanego sposobu zależy od zamysłu autora co do danego zdjęcia.
Nie ma obowiązku stosowania się do rad z tutoriala.
Chyba właśnie po to pisać a malkontentów pozdrowić...

Thomasso
30.06.13, 22:08
Zastanawiam się, po co pisać tutoriale, jeżeli zaraz odzywają się glosy: po co, teraz jest jeszcze gorzej, nienaturalne itp.
O ile się nie mylę, tutorial jest po to, żeby pokazać sposób. Nie jest dokładnym przepisem, jak poprawić konkretne zdjęcie.
Czy i na ile skorzystać z pokazanego sposobu zależy od zamysłu autora co do danego zdjęcia.
Nie ma obowiązku stosowania się do rad z tutoriala.

Oczywiście nie doczytałes do końca. Mój głos mówi tyle, że przykład do prostowania jest zbyt drastyczny i paskudnie i nienaturlanie takie poprostowane wygląda. I tylko tyle.
Trzeba umieć znależć granicę kiedy prostować, a kiedy nie warto. I w odróżnieniu od Ciebie uważam, że jak już się robi tutorial, to należy ten problem zasygnalizować.
Sam tutorial pod względem wartości warsztatowej pokazania samej metody jest OK.


T.

helmuth
30.06.13, 22:22
Oczywiście nie doczytałes do końca. Mój głos mówi tyle, że przykład do prostowania jest zbyt drastyczny i paskudnie i nienaturlanie takie poprostowane wygląda.Przeczytałem i dlatego mnie takie pisanie wkurza.
Czy wolałbyś, aby sposób prostowania omawiać na prostym budynku? Właśnie na tak krzywym, efekt jest lepiej widoczny.

Trzeba umieć znależć granicę kiedy prostować, a kiedy nie warto. I w odróżnieniu od Ciebie uważam, że jak już się robi tutorial, to należy ten problem zasygnalizować.Ta granica, to kwestia gustu prostującego a to już MZ, wykracza poza temat tutoriala.
Z żadną obróbką nie wolno przesadzać. Jest to tak oczywiste, ze nie ma co o tym rozpisywać.

Saboor
30.06.13, 22:30
Zastanawiam się, po co pisać tutoriale, jeżeli zaraz odzywają się glosy: po co, teraz jest jeszcze gorzej, nienaturalne itp.
O ile się nie mylę, tutorial jest po to, żeby pokazać sposób. Nie jest dokładnym przepisem, jak poprawić konkretne zdjęcie.
Czy i na ile skorzystać z pokazanego sposobu zależy od zamysłu autora co do danego zdjęcia.
Nie ma obowiązku stosowania się do rad z tutoriala.


Przeczytaj posty pod moimi tutkami :-D
Jeżeli choć jedna osoba na tutku skorzysta jesteś Gość
Łatwiej tłumaczyć różnicę na czerni i bieli niż szarości i popielach. :-D

Przecież nie robi się tutoriala ani dla siebie, ani dla tych co wiedzą jak i gdzie, nie?

helmuth
30.06.13, 22:48
Przecież nie robi się tutoriala (...) dla tych co wiedzą jak i gdzie, nie?Szczególnie nie dla nich.
Oni i tak wiedza lepiej co, jak, ile, gdzie i kiedy :evil:

Saboor
30.06.13, 22:51
Szczególnie nie dla nich.
Oni i tak wiedza lepiej co, jak, ile, gdzie i kiedy :evil:
Pisz do odbiorców, ok?

Mirek54
30.06.13, 22:54
Z żadną obróbką nie wolno przesadzać. Jest to tak oczywiste, ze nie ma co o tym rozpisywać.

Juz wczesniej pisalem o myciu i dezodorancie.
Tutki nalezy robic i pisac.Ten co potrzebuje i szuka ich to znajdzie i bedzie zadowolony,bo wlasnie dla nich sie je robi.Mi niepotrzebna ksiazka do nauki fotografowania i jezyka niemieckiego.Czy to znaczy,ze mam pisac,ze drukowanie ich to strata czasu i kasy???

ahutta
30.06.13, 23:34
Drastyczny przykład czasem jest lepszy niż taka drobna korekta, bo np. "mało wprawne oko" może nie dostrzec subtelnej różnicy przed i po. Też uważam, że z prostowaniem nie należy przesadzać, ale niestety często gęsto nie da się tego uniknąć. Ot, np. poniższe. Lewe tak jak zarejestrował aparat i tu np. mój mózg się buntuje, że okna po prawej lecą mimo że lewa strona budynku wygląda OK. Aż się prosi żeby to skorygować.

92158 92159

helmuth
1.07.13, 07:15
... mój mózg się buntuje, że okna po prawej lecą mimo że lewa strona budynku wygląda OK. Aż się prosi żeby to skorygować.Owszem, należy skorygować. Jednak w tym przypadku, najpierw spróbujmy przywrócić pion zdjęciu.
Nie lewa czy prawa strona ma być "OK" ale należy obrócić zdjęcie tak, aby elementy (linia okien, narożnik muru, slup itp) w środku kadru były jak najbardziej bliskie pionu.
Stawiam prowadnice w srodku kadru i obracam obraz:
92180
Po takiej korekcie, mózg się mniej buntuje na zniekształcenia perspektywy. Można się zastanawiać nad celowością ich korekcji.
Po wykadrowaniu, mam cos takiego:
92179

ahutta
1.07.13, 09:19
No widzisz i super. Teraz mamy dwie wersje i żeby było ciekawiej każdy uważa, że jego jest "ta dobra" ;)

helmuth
1.07.13, 12:08
Teraz mamy dwie wersje i żeby było ciekawiej każdy uważa, że jego jest "ta dobra" ;)I tak, niezależnie od tego co my myślimy, ten co będzie chciał wyprostować zdjęcie, wybierze tę, która mu bardziej odpowiada :-P

Bodzip
1.07.13, 12:11
Zawsze znajdzie się taki, że napisze że "leci w lewo", albo że "woda się wylewa". Ile razy jest tak, że masz zdjęcie prosto - ustawiane na poziomicę, ale zakręt linii brzegowej powoduje złudzenie optyczne "krzywości".

helmuth
1.07.13, 12:26
Ile razy jest tak, że masz zdjęcie prosto - ustawiane na poziomicę, ale zakręt linii brzegowej powoduje złudzenie optyczne "krzywości".Widzisz!
Jeżeli jest się do czego odnieść (pion, poziom) wszelkie krzywości są szybko "wyłapane" przez oglądającego. Często jest niestety tak, ze oglądający, utożsamia linię brzegową z horyzontem, co nie zawsze jest tożsame.

ahutta
1.07.13, 12:37
Taki pseudo OT ;)


https://forum.olympusclub.pl//brak.gif
źródło (http://www.matemaks.pl/grafika/zludzenia/odcinki5.jpg)

helmuth
1.07.13, 12:54
Ale krzywe ;)

hades
1.07.13, 12:56
Ale natrzaskaliście postów :). Ja mam pewną propozycje. Może pokusicie się o tutorial, a właściwie praktyczne wskazówki na co zwrócić uwagę, kiedy warto jeszcze prostować, a kiedy jest już to niepotrzebny zabieg, bo obraz będzie zbyt sztuczny.

Nie chciałem studzić waszego zapału, ale tutorial o prostowaniu jest tu: https://forum.olympusclub.pl/content/143-korekta-perspektywy-przy-użyciu-GIMP-a ;). Nie mniej jednak wnieśliście wartość dodaną, przede wszystkim Helmuth dodatkowymi uwagami o prowadnicach. Za to powinny się posypać plusiki jak najbardziej dodatnie.

Saboor
1.07.13, 13:56
Widzisz!
Jeżeli jest się do czego odnieść (pion, poziom) wszelkie krzywości są szybko "wyłapane" przez oglądającego. Często jest niestety tak, ze oglądający, utożsamia linię brzegową z horyzontem, co nie zawsze jest tożsame.
Dla tego Bodziowa chata, zawsze będzie dawała złudzenie beczki(mimo korekty prostych ścian i linii pionu)łuki są jak skośne linie Arka.

---------- Post dodany o 13:56 ---------- Poprzedni post był o 13:06 ----------


Dla tego Bodziowa chata, zawsze będzie dawała złudzenie beczki(mimo korekty prostych ścian i linii pionu)łuki są jak skośne linie Arka.
Ale niech 2-3 osoby zrozumieją jak się prostuje bryły - będzie sukces!

grizz
1.07.13, 16:53
Wydzieliłem do osobnego wątku

Saboor
1.07.13, 17:21
Wydzieliłem do osobnego wątku
Dzię-ku-je-my!

Żeby wyjaśnić ideę tutorialu: Po naszemu to będzie: przewodnik, a żaden przewodnik za Ciebie czytaczu, nie zwiedzi zamku czy parku,
on tylko wskazuje drogę i ciekawostki podpowie.
Prostowanie dwuwymiarowej foty ma na celu, przywrócenie do pionu budynku czy choćby linii wody, ale zawsze pozostanie prostowaniem 2d.
Często poprawia to estetykę czy poprawność kadru, ale nigdy nie poprawność architektoniczną i nie taki ma cel.
Tutoriale przeznaczone są dla tych którzy albo się uczą albo chcą z nich korzystać, są tylko drogowskazem a nie "gotowcem".
Wszelkie dysputy typu: ja to bym lepiej.... tego a tego nie zrobiłeś są strzępieniem gęby po próżnicy, skoro Wiesz co można lepiej
zrobić drogi Czytaczu, po prostu: zrób to i pokaż a nie pisz mądrości Talmudu, bez wsparcia przykładem.
Pozdrawiam Wszystkich
Ja

Krakman
1.07.13, 21:03
Wiem, sam na to wpadłem :mrgreen:

A wystarczyło po prostu mnie spytać.......:roll: :mrgreen: :wink:

kamil_andrzej
1.07.13, 21:29
Ja z pewnością też skorzystam, dzięki Bodzip

zbyma72age
1.07.13, 23:14
Mam kilka uwag do Poradnika:
1. Dokładniejszą korektę zniekształceń obiektywu można przeprowadzić jednym kliknięciem, stosując plug-in "gimpensfun-0.2.3-setup" (umieszczono go np. w wersji GIMP 2.8.4 Portable)
2. operacja Obrót nie jest potrzebna załatwia to Perspektywa
3. dla operacji Perspektywa należy ustawić większe wymiary Płótna, wtedy możemy swobodnie operować uchwytami (w górę, w dół, w bok)
4. w parametrach narzędzia Perspektywa mamy różne opcje do wykorzystania m.in. "Przycinanie: Kadruj z proporcjami"
Przykładowe obrazki poniżej

Pozdrawiam

BIKER
2.07.13, 00:17
Chłopaki jeszcze raz ukłony i dzięki za lekcję. Ja wiem co wy chcieliście...............napisać.
Ja sobie trochę ćwiczę w wolnych chwilach na specjalnie pstrykniętych fotkach. Raz jest lepiej, raz gorzej. Może moja nikła wiedza i pewne ograniczenia(wzrok) nie pozwolą mi osiągnąc w prostowaniu super efektów na starych zdjęciach. A na nowe już chyba znalazłem sposób.
Co by jednak nie napisać, fajnie że chcecie pomagać w opanowaniu tematu.
Dzięki i pozdrowerki od Bikera.:grin:

helmuth
2.07.13, 10:02
1. Dokładniejszą korektę zniekształceń obiektywu można przeprowadzić jednym kliknięciem, stosując plug-in "gimpensfun-0.2.3-setup" (umieszczono go np. w wersji GIMP 2.8.4 Portable)
Poprawka- "gimplensfun-0.2.32, do pobrania tu (http://seebk.github.io/GIMP-Lensfun/)
Mam zainstalowany Gimp 2.8.4 pod Win8. Zainstalowałem ten plug-in ale Gimp nie mógł go uruchomić:
92279
W wolnym tłumaczeniu: "Aplikacji nie można uruchomić poprawnie. Kliknij OK aby zakończyć aplikację."
Ma ktoś jakiś pomysł? :roll:


2. operacja Obrót nie jest potrzebna załatwia to PerspektywaCzasami, przy niewielkich zniekształceniach perspektywy, wystarczy obrócić (przywrócić pion na zdjęciu). Korektę perspektywy można pominąć.

Bodzip
2.07.13, 11:01
Plugin gimplensfun już miałem dość dawno. W linuksie nie ma z nim problemu. Wyekstrahowałem go z gimp-lensfun_0.2.3-0precise0~ppa_amd64.deb
Plik gimplensfun wrzuciłem do: /usr/lib/gimp/2.0/plug-ins
Działa.
Jest jeden ból - nie ma obiektywów mikro, a tu się właśnie najbardziej przydaje. Obiektywy dużego 4/3 już są skorygowane. Drugi ból - z aparatów mikro jest tylko E-P1.
W sumie można sobie poradzić, ale to nie jest jedno kliknięcie.
W programie znajdujemy go w: Filtry -> Uwydatnienie ->GimpLensfun
---
Osobiście używam plugina "zniekształcenie soczewki" który jest szybszy i dokładniejszy. Znajduje się w pakiecie FxFoundry.

ahutta
2.07.13, 11:42
U mnie jest to samo. Niestety z tego co zauważyłem, to w Windowsie często musi być 100% zgodność wersji Gimp-a z wersją do której dedykowane jest rozszerzenie. Wystarczy różnica o jeden "numerek" i już kicha. Też mam FxFoundry i do tego jeszcze pakiet Gimp Extensions. Niestety część z pluginów nie działa. Inna sprawa, że błąd 0xc000007b pojawia się w kwestii kompatybilności wersji 64/32bit. Może tu jest problem.

Darekw1967
3.07.13, 16:02
Do prostowania zdjec w GIMP-ie wystarczy znacznie mniej krokow. Najnowszy Uf-Raw ma korekcje geometrii obiektywu i mozna dzieki temu wstepnie wyprostowac krzywizny, pozniej pozostaje postawienie budyku prosto i po sprawie ;)

Bodzip
3.07.13, 17:39
Do prostowania zdjec w GIMP-ie wystarczy znacznie mniej krokow. Najnowszy Uf-Raw ma korekcje geometrii obiektywu i mozna dzieki temu wstepnie wyprostowac krzywizny, pozniej pozostaje postawienie budyku prosto i po sprawie ;)
Darku tak, ale już wcześniej było mówione że przykład jest drastyczny, po to aby pokazać wszystkie niuanse.
Korekcję geometrii mają chyba wszystkie wywoływarki od rodzimej Olkowej, poprzez RawTherapee, linuksowe Dartable a na Lightroomie kończąc.

helmuth
3.07.13, 17:42
Do prostowania zdjec w GIMP-ie wystarczy znacznie mniej krokow. Najnowszy Uf-Raw ma korekcje geometrii obiektywu ...Uwaga lekko chybiona :wink:
W OV, jest opcja korekcji zniekształceń obiektywu wiec można je korygować w czasie wołania RAW-a, czyli w gimpie można w ogóle ten krok pominąć.
W tutorialu, chodzi raczej o prostowanie zniekształceń perspektywy, przy maksymalnym zachowaniu proporcji :)

zbyma72age
3.07.13, 21:33
Poprawka- "gimplensfun-0.2.32, do pobrania tu (http://seebk.github.io/GIMP-Lensfun/)
Mam zainstalowany Gimp 2.8.4 pod Win8. Zainstalowałem ten plug-in ale Gimp nie mógł go uruchomić:
92279
W wolnym tłumaczeniu: "Aplikacji nie można uruchomić poprawnie. Kliknij OK aby zakończyć aplikację."
Ma ktoś jakiś pomysł? :roll:
Czasami, przy niewielkich zniekształceniach perspektywy, wystarczy obrócić (przywrócić pion na zdjęciu). Korektę perspektywy można pominąć.

Proszę zwrócić uwagę co pisze w swoim poradniku autor plug-in do GIMP-a:
You should use the offical GIMP 2.8.4 build from http://gimp-win.sourceforge.net/stable.html .
[Należy używać oficjalną konfigurację GIMP 2.8.4 z....]
Ja do czasu wydania stabilnej wersji 3.0, korzystam na razie z 2.6. 11 i wersji PORTABLE 2.8.4 32bit
Można ściągnąć z różnych miejsc np.:http://www.partha.com/ February 10, 2013, jest tam również wersja 64Bit. Na komputerach Mac i Windows 64-bit, ma włączoną eksperymentalną wersję ufraw.
[Dlaczego używam Portable: nie zaśmiecam sobie rejestru różnymi, kolejnymi wersjami GIMP-a, spokojnie mogą próbować różnych kolejnych wersji]
Zainstalować trzeba gimplensfun-0.2.3-setup.exe w dowolnym miejscu np. na pulpicie, po czym przeniosłem pliki z poszczególnych katalogów do ich odpowiedników w GIMP Portable.

Na temat gimplensfun pisałem już wcześniej [ https://forum.olympusclub.pl/threads/86376-Tutki-Saboora-Adaptacyjny-szeroki-k%C4%85t/page9 - nie wiem dlaczego tam niektóre linki przestały działać]
Lensfun automatycznie koryguje zniekształcenia obiektywu (pincushion and barrel distortion) poduszkowe i beczkowe.
Wystarczy wybrać plik i kliknąć odpowiedni przycisk (LensFun rozpoznaje dane obiektywu z Exif ).
Poniżej Zrzut ekranowy.
Oczywiście musi być nasz obiektyw w http://lensfun.berlios.de/lenslist/ o ile nie to:
trzeba wykonać, kilka zdjęć z szachownicą, płytki w kuchni i ram okiennych ... wszystko co w zasadzie, pokazuje zarówno poziome i pionowe linie.
Gdy mamy zdjęcia wykonane dla różnych obiektywów dalej: http://lensfun.berlios.de/calibration/
Dodawanie nowych obiektywów do bazy
Na dole strony mamy podane linki do:
http://lensfun.berlios.de/calibration-tutorial/lens-calibration.html na dole strony dalsze linki
http://libregraphicsworld.org/blog/entry/creating-lens-distorsion-models-with-hugin-lens-calibrator
http://wilson.homeunix.com/lens_calibration_tutorial/ tutaj podany link do video
Kto ma zainstalowany w GIMP-ie UFraw ma tam również do dyspozycji Lensfun.
92368

Pozdrawiam

PS
Generalnie polecam wersje Portable różnych programów bo nie wymagają instalacji [fajnie w Windows 7 jedna biblioteka] np. podaję linki:
http://www.videolan.org/vlc/
http://portableapps.com/apps/music_video/vlc_portable

http://portableapps.com/apps/graphics_pictures/rawtherapee-portable RawTherapee Portable 4.0.11
http://portableapps.com/apps/graphics_pictures/photofiltre_portable
http://portableapps.com/apps/graphics_pictures/fotosketcher-portable
http://portableapps.com/apps/graphics_pictures/inkscape_portable
http://portableapps.com/apps/graphics_pictures/picpick-portable
http://portableapps.com/apps/graphics_pictures/librecad-portable
http://portableapps.com/apps/graphics_pictures/fotografix_portable v1.5
http://lmadhavan.com/software/fotografix/help/index.html
http://lmadhavan.com/software/fotografix/ już jest nowa wersja v2.0.2
http://portableapps.com/apps/music_video/audacity_portable
http://manual.audacityteam.org/index.php?title=FAQ:Installation_and_Plug-Ins#installffmpeg LAME
http://portableapps.com/apps/music_video/mpc-hc-portable v168
http://portableapps.com/apps/music_video/virtualdub_portable v1.9.11
http://portableapps.com/apps/music_video/dvdstyler_portable v2.4.3
http://dvdstyler.org/en/
DVDStyler jest darmowy cross-platform programem do authoringu DVD do tworzenia profesjonalnie wyglądających płyt DVD. Pozwala to nie tylko wypalanie plików wideo na DVD, które można odtwarzać praktycznie na dowolnym odtwarzaczu DVD autonomicznym, ale także tworzenie indywidualnie zaprojektowanych menu DVD. Jest to oprogramowanie open source i jest całkowicie darmowe.
http://portableapps.com/apps/utilities/infrarecorder_portable v0.53
http://infrarecorder.org/
http://portableapps.com/apps/music_video/cdex_portable v1.7Beta2
CDex jest Audio Extractor, który można wyodrębnić dane bezpośrednio z płyty CD. Dźwięk można zapisywać w wielu formatach audio i ścieżek automatycznie nazwanych za pomocą informacji online na płytę.
http://portableapps.com/apps/office/scribus_portable
http://portableapps.com/apps/office/windjview_portable
http://portableapps.com/apps/office/sumatra_pdf_portable
http://portableapps.com/apps/office/foxit_reader_portable
http://portableapps.com/apps/office/openoffice_portable v3.2.0
http://portableapps.com/apps/office/stickies_portable

helmuth
6.07.13, 20:56
... PORTABLE 2.8.4 32bit
Można ściągnąć z różnych miejsc np.:http://www.partha.com/ February 10, 2013, jest tam również wersja 64Bit.
Ściągnąłem wersję 64bit i zainstalowałem na pendrivie.

Zainstalować trzeba gimplensfun-0.2.3-setup.exe w dowolnym miejscu np. na pulpicie, po czym przeniosłem pliki z poszczególnych katalogów do ich odpowiedników w GIMP Portable.Tak zrobiłem i niestety, efekt jak poprzednio :(

Bodzip
6.07.13, 21:35
Heniu, ściągnij sobie stąd (http://bodzio.dug.net.pl/gimp/lens-distortion)
wrzuć do /usr/lib/gimp/2.0/plugins
Będzie widoczny w Filtry -> Zniekształcenia -> Zniekształcenie soczewki
Jest genialny, dużo lepszy niż gimplensfun http://docs.gimp.org/en/plug-in-lens-distortion.html

helmuth
7.07.13, 08:02
To jest chyba standardowo w Gimpie. W każdym razie już to miałem zainstalowane.

zix
8.07.13, 22:06
8 stronicowy tutorial - aż strach zajrzeć takie to całe focecie trudne ;)
Rewelacyjny opis i krok po kroku co jak należy zrobić. Nie ukrywam, że się chce więcej.

Przydałoby się zebrać (i podwiesić) kilka takich tutoriali by wszystkim początkującym podrzucać info co i jak poprawić.
Często wrzucacie fotki "przed" i "po" ukazując ogromny potencjał, ktory niejednokrotnie się w plikach (i ujęciach oczywiście) kryje. Zawsze możnaby podrzucać linki do działań, na których się trzeba wzorować by dojść do takich efektów.

ahutta
9.07.13, 00:03
8 stronicowy tutorial - aż strach zajrzeć takie to całe focecie trudne ;)
Rewelacyjny opis i krok po kroku co jak należy zrobić. Nie ukrywam, że się chce więcej.

Przydałoby się zebrać (i podwiesić) kilka takich tutoriali by wszystkim początkującym podrzucać info co i jak poprawić.
Często wrzucacie fotki "przed" i "po" ukazując ogromny potencjał, ktory niejednokrotnie się w plikach (i ujęciach oczywiście) kryje. Zawsze możnaby podrzucać linki do działań, na których się trzeba wzorować by dojść do takich efektów.

Oj tam, przecie tutków na forum już nieco jest. Tylko poczytać trzeba. A w wątkach to czasem lepiej pokazać gotowy efekt niż odsyłać do jakiegoś postu - szybciej dyskusja się rozwija ;)

zix
9.07.13, 00:14
Oj tam, przecie tutków na forum już nieco jest. Tylko poczytać trzeba. A w wątkach to czasem lepiej pokazać gotowy efekt niż odsyłać do jakiegoś postu - szybciej dyskusja się rozwija ;)

Pewnie ze szybciej :)
Majsc gotowca mozna wrzucic efekt + teks "a to i to zrob tak jak tam tylko zwroc uwage na to"... i wszystko jasne

ahutta
9.07.13, 00:17
Od razu byś chciał wędkę i marchewkę ;)

Koriolan
9.07.13, 00:17
Wygląda na to, że trzeba odłożyć aparat i usiąść do komputera...

hades
9.07.13, 01:22
Przydałoby się zebrać (i podwiesić) kilka takich tutoriali by wszystkim początkującym podrzucać info co i jak poprawić.


Przepraszam, że tak sucho podaje linki:
- https://forum.olympusclub.pl/forums/16-Cyfrowa-ciemnia - cały dział,
- https://forum.olympusclub.pl/content/120-porady - do pochwalenia się na zewnątrz i dla tych, którzy nie mają czasu przeszukiwać forum z ciekawszych tematów.

Reszta w rękach chcących nabyć wiedzy :).

zix
9.07.13, 08:51
Jak tego tyle to będę miał gdzie grzebać wieczorami ;)
Za linki dzięki